woensdag 9 januari 2008

Abdul Salaam neemt Musa Qala in zuidelijk Afghanistan over

Abdul Salaam, een voormalige leider van de Taliban, is uitgeroepen tot nieuwe gouverneur van Musa Qala in Helmand. Musa Qala werd in december door het leger van Afghanistan met behulp van de ISAF en de coalitie heroverd op de Taliban.

Mullah Abdul Salaam is van zijde gewisseld en is nu de gouverneur van het district in het noorden van de zuidelijke provincie Helmand.

Musa Qala stond vanaf februari 2007 onder controle van de Taliban nadat de Britse ISAF-troepen zich er teruggetrokken hadden na een omstreden overeenkomst met plaatselijke ouderen, aan wie het gezag over de stad werd gegeven. Maar de Taliban namen de stad opnieuw in.

De Britten noemden het zelf liever een hergroepering, en inderdaad, de Britse troepenmacht was toen zwakker en lag verspreid over meerdere gouvernementsgebouwen en was daardoor veel kwetsbaarder voor aanvallen van de Taliban.

Musa Qala als icoon

De stad had volgens BBC-verslaggever Alastair Leithead voor beide partijen een grote symbolische betekenis. Door het Britse ministerie van Defensie werd het beschreven als “iconisch”.

De stad werd heroverd na luchtaanvallen en gevechten rondom de strategische plaats. Maar toen het Afghaanse leger de stad binnentrok, trok de Taliban zich terug.

Een belangrijke factor was dat Mullah Abdul Salaam, een voormalige sleutelcommandant van de opstandelingen, over was gehaald om van kant te wisselen.

Nu is hij de man van de regering in Musa Qala als districtsgouverneur, en volgens de BBC zegt hij de juiste dingen om de bewoners van de stad de kant van de regering te doen kiezen.

“Het is een uitstekende kans,” zei hij.

“De internationale gemeenschap is gekomen om u te helpen, ze helpen uw kinderen, ze geven u geld. Het is aan u om nu de wet na te leven, de wet van Allah.”

Voor een voormalig commandant van de Taliban zijn dit krachtige woorden.
De grote test is of hij ook de juiste actie onderneemt. En mensen die kritisch staan tegenover de regering moeten gewonnen worden.

Verwarring over situaties

Rond de Kerstdagen werden twee diplomaten van de VN en de Europese Unie Afghanistan uitgezet omdat ze werden beschuldigd van ontmoetingen met de Taliban en het sluiten van deals met ze.

Gordon Brown, de minister-president van Groot-Brittannië, zegt dat er geen onderhandelingen plaatsvinden met de Taliban.

Al met al zijn het volgens de Britse omroep nogal verwarrende berichten, om precies te achterhalen wat de tactieken zijn van de Afghaanse regering en de internationale gemeenschap om de opstand van de Taliban te breken, en of het juist wordt gecoördineerd.

Hamid Karzai heeft vorig jaar wel verschillende keren aangegeven dat hij wil praten met de Taliban, en heeft Taliban-leiders zelfs posten aangeboden in zijn regering.

Ook wanneer er onderhandelingen plaatsvinden, ligt het niet binnen de lijn der verwachting dat de Britse premier Gordon Brown dit toegeeft.

Dat er mogelijkheden zijn om met de Taliban te kunnen onderhandelen wees bijvoorbeeld de ontvoering van een groep hulpverleners afgelopen zomer uit. Na bemiddeling van het Rode Kruis zwakten de Taliban hun eisen af en kwamen de Koreanen vrij.

Ook de voormalige gouverneur Munib van Uruzgan zou naar verluidt voorheen lid zijn geweest van de Taliban.

Later waren er berichten dat de Nederlandse leiding van de Task Force Uruzgan hem niet helemaal betrouwbaar vond, en waren er verdenkingen aan zijn adres van corruptie, en wilden de Nederlanders graag een ander op deze belangrijke post.

Daarnaast zullen de namen van mogelijke onderhandelingspartners, of Taliban-kopstukken waarmee wordt onderhandeld, niet bekend worden gemaakt omdat ze daardoor natuurlijk groot gevaar zullen lopen. Het zal daarom binnenskamers gebeuren, als het gebeurt.

Mansour Dadullah

Vorige week werd ook de Taliban-commandant voor zuidelijke Afghanistan, Mansour Dadullah, door de Taliban-leiding uit zijn functie ontheven. Volgens inlichtingendiensten was hij de militaire commandant voor het zuiden na de dood van zijn broer Mullah Dadullah.

Er zouden aanwijzingen zijn dat ook Mansour Dadullah gesprekken was aangegaan met de regering, of buitenlandse onderhandelaars.

Een ander belangrijk argument om naar buiten te brengen dat er onderhandelingen zijn is om verdeeldheid binnen de gelederen van de Taliban te zaaien, een tactiek die in oorlogen vaak wordt toegepast: het in diskrediet brengen van leiders van de tegenstanders.

In het geval van Musa Qala zal volgens waarnemers veel af kunnen hangen van de hulp die de bevolking op korte termijn gaat ontvangen en het toebedelen van de juiste posities aan andere functionarissen binnen het bestuur.

De afgelopen jaren is gebleken dat met de juiste benadering, of veranderende omstandigheden, voormannen in Afghanistan wel vaker kunnen veranderen van het kiezen van een zijde binnen de oorlog, de burgeroorlog, of een conflictsituatie.

Daarin bestaat vaak een realistische kijk, een duidelijke visie, en een stukje eigen belang om verdere carrière te maken binnen het overheidsapparaat. Hierbij kan, haast als vanzelfsprekend ook met geld over de brug worden gekomen door onderhandelaars.

En onderhandelingen voeren met Mansour Dadullah, en gelijktijdig met Abdul Salaam, zonder dat die dat van elkaar weten, behoort natuurlijk eveneens tot de mogelijkheid. Dit om kopstukken van de Taliban tegen elkaar uit te spelen.

Zijn naam heeft Abdul Salaam in elk geval mee. Het Arabische woord “Abd” betekent “slaaf”, of “dienaar”, en het woord “Salaam” betetekent “vrede”.Dus slaaf, of dienaar, van de vrede.

Een aantal ontwikkelingen rond Musa Qala
Aanval en inname Musa Qala